Τα  30 τελευταία, τουλάχιστον, χρόνια, ο καπιταλισμός εδραιώθηκε παγκοσμίως και «παίζει» μόνος του στο γήπεδο, όχι γιατί νίκησε την Αριστερά που τον αμφισβητούσε, αλλά γιατί η Αριστερά «αυτοκτόνησε», αφού, επί τόσες 10ετίες, ΔΕΝ κατόρθωσε να δώσει αριστερή, πειστική, εναλλακτική απάντηση  και λύση στη  βαθιά κρίση που βιώνει η κοινωνία των ανθρώπων.

Τα τέως κομμουνιστικά καθεστώτα κατέρρευσαν παταγωδώς, εκ των έσω, και η (όποια) μη κομμουνιστική Αριστερά, παγκοσμίως,  οσάκις της δόθηκε η ευκαιρία να κυβερνήσει «τα έκανε θάλασσα»!

Το πρωταρχικό ζήτημα για την εφαρμογή της κάθε πολιτικής, δεξιάς ή αριστερής, είναι το χρήμα. Και το χρήμα για να το βρεις, υπάρχουν ΜΟΝΟ δυο τρόποι:

 Ή θα το παράγεις μόνος σου ή θα το δανείζεσαι.

Σ’ αυτό το κομβικό δίλημμα η Αριστερά δεν μπορεί να δώσει απάντηση, δηλαδή με ποιον τρόπο θα παράγεται το χρήμα. Διότι, αφού, ως Αριστερά, απορρίπτεις, λόγω ιδεολογίας,  την παραγωγή χρήματος μέσω  των ιδιωτικών επενδύσεων, ΟΦΕΙΛΕΙΣ να πεις με ποιον τρόπο θα μπορέσεις, ως κυβέρνηση, να παράγεις το χρήμα.  Το μόνο «αριστερό» μοντέλο που δοκιμάσθηκε ήταν αυτό του κομμουνιστικού μπλοκ, το οποίο απέτυχε παταγωδώς στην πράξη. Έκτοτε η Αριστερά αδυνατεί να δώσει πειστική απάντηση στο ερώτημα ΠΩΣ θα βρει τα χρήματα με άλλον τρόπο, πέραν των ιδιωτικών επενδύσεων.

Εκτός,  όμως απ’ αυτήν την απλή οικονομική αλήθεια, η Αριστερά αδυνατεί να απαντήσει και σε δυο ακόμα θεμελιώδη, πολιτικά και οικονομικά ερωτήματα: 

Το πρώτο έχει να κάνει με την έννοια και τον ρόλο του κράτους και την εξασθένηση (καλύτερα εκμηδένιση) της δυνατότητάς του να δώσει λύσεις έξω από το διεθνές περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί και παγιωθεί. 

Καθ’ όλον το 20ο αιώνα η Αριστερά, είτε ως κομμουνιστική είτε ως σοσιαλδημοκρατία, χρησιμοποίησε το ΚΡΑΤΟΣ  ως το μοναδικό εργαλείο για να επιβάλει τις όποιες επιλογές της, είτε με την πλήρη κρατικοποίηση της οικονομίας και την εξάλειψη της αγοράς (σοβιετικό μοντέλο) είτε με τον έλεγχο των στρατηγικών τομέων της οικονομίας  (σοσιαλδημοκρατία).

Σήμερα, όμως , με την ραγδαία παγκοσμιοποίηση  των πάντων (ιδιαίτερα της οικονομίας) και με την εξασθένηση των εθνικών συνόρων, η Αριστερά αδυνατεί, πλέον, να χρησιμοποιήσει το κράτος, ως εργαλείο, για την επίτευξη των σκοπών της. Εν ολίγοις, σήμερα, κανένα ανεπτυγμένο κράτος ΔΕΝ μπορεί να ασκήσει εθνική δημόσια πολιτική, παραβλέποντας τις διεθνείς διαδικασίες, τις συμβάσεις  και τους κανόνες. Όσα ευρωπαϊκά «σοσιαλιστικά» κόμματα δοκίμασαν να το  κάνουν πήραν πικρό μάθημα, το οποίο, τελικά, πλήρωσαν οι λαοί που τα εμπιστεύθηκαν. 

Δεύτερο εμπόδιο της «αριστερής λύσης» (εκτός από το εμπόδιο του κράτους) είναι πως η Αριστερά ΔΕΝ έχει βρει ακόμα  το εναλλακτικό εργαλείο υποκατάστασης της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, που προτείνει και έχει επιβάλλει ο καπιταλισμός-φιλελευθερισμός. Το μόνο «αριστερό» μοντέλο που δοκιμάστηκε στο παρελθόν ήταν εκείνο του αυταρχικού, μονοκομματικού μοντέλου στις χώρες του ανατολικού μπλοκ, το οποίο μοντέλο οι ίδιοι οι λαοί καταδίκασαν και κατεδάφισαν εκ βάθρων, με ισχυρή και διακηρυγμένη την απόφασή τους να μη ξαναγυρίσουν ΠΟΤΕ σ’ αυτό. 

Η Αριστερά, λοιπόν, βρίσκεται μπροστά  σε ένα κομβικό δίλημμα το οποίο δεν  θέλει ή δεν μπορεί να λύσει: 

Θα αποδεχθεί την αντιπροσωπευτική δημοκρατία και τον φιλελεύθερο πλουραλισμό ως μοναδικό και αναντικατάστατο πλαίσιο πολιτικής λειτουργίας ή θα δηλώσει  πως στόχος της είναι η μετάβαση στον πολιτικό αυταρχισμό και στη μονοκομματική δικτατορία, τύπου παλαιάς Σοβιετικής Ένωσης; 

ΔΥΣΤΥΧΩΣ, για την Αριστερά, τρίτος δρόμος ΔΕΝ υπάρχει. Γι’ αυτό και η Αριστερά, σ’ όλες της τις εκφάνσεις, στέκεται αμήχανη στη μέση του διλήμματος, και δεν παίρνει θέση, περιοριζόμενη σε ανούσια κριτική   (με συνθήματα και παλιομοδίτικα τσιτάτα) της πολιτικής των  δεξιών κυβερνητικών κομμάτων, τα οποία (πολύ εύκολα)  ξεπερνούν την  ρηχή αριστερή κριτική και τη μετατρέπουν σε δικό τους  πλεονέκτημα.

Η θεμελιακή αυτή αδυναμία της Αριστεράς, να δώσει προτάσεις και λύσεις απέναντι στη δεξιά-φιλελεύθερη-καπιταλιστική πολιτική, έχει πλέον δημιουργήσει στους λαούς την πεποίθηση πως άλλη λύση εκτός από τη «δεξιά» ΔΕΝ υπάρχει και πως, αν τελικά προσφύγει στη Αριστερά, τότε αυτή δεν θα μπορέσει να εφαρμόσει το όποιο μοντέλο της, παρά μόνο αυταρχικά, αντιδημοκρατικά και με τη βία, κάτι, όμως,  που δοκιμάστηκε στο παρελθόν και απέτυχε οικτρά και που κανείς (όσο αριστερός και αν δηλώνει) ΔΕΝ είναι διατεθειμένος  να ριψοκινδυνεύσει να ξαναδοκιμάσει.  Εκτός και  αν έρθει στα πράγματα μια συμβιβασμένη Αριστερά, η οποία θα εφαρμόσει  (και μάλιστα κακέκτυπα) την ΙΔΙΑ πολιτική με τη δεξιά  «συμβιβασμένη και ήσυχη σαν γατάκι, ενίοτε μάλιστα και διεφθαρμένη».

Παλαιότερα, υπήρχαν  Αριστεροί διανοούμενοι και φιλόσοφοι, οι οποίοι κατέθεταν την Αριστερή Ιδεολογία προς μια άμεσα αντι-καπιταλιστική κατεύθυνση και την έθεταν στη διάθεση των Αριστερών Πολιτικών, για να τη μεταφράσουν ως πολιτική και κυβερνητική πρόταση. Σήμερα, έχουν εκλείψει, πλέον, και αυτοί οι θεωρητικοί της Αριστεράς, με αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με την παντελή απουσία αριστερών πολιτικών προσωπικοτήτων και κομμάτων βάσης, η «Αριστερά», ως Ιδεολογία, να είναι καράβι ακυβέρνητο, σε μια θάλασσα όπου κυριαρχεί ο στόλος του καπιταλισμού-φιλελευθερισμού.

Αν αυτή είναι η κατάσταση της Αριστεράς παγκοσμίως, στην Ελλάδα τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα αγγίζοντας ακόμα και τα όρια της φαιδρότητας. 

Είναι, ίσως, η τελευταία ευκαιρία για τα κόμματα της Αριστεράς στην Ελλάδα, θα πρέπει, να ξεπεράσουν, επιτέλους, το δεξιό σύνδρομο του πολιτικού κόστους και με βάση τις ιδεολογικές τους αρχές να συγκροτήσουν, με πολιτική ειλικρίνεια, μιαν αριστερή κυβερνητική πολιτική πρόταση, στην  οποία, όμως, ΔΕΝ θα υπάρχουν κενά ανάμεσα στο ΤΙ και στο ΠΩΣ. Αν το καταφέρουν αυτό, τότε το «μπαλάκι» θα περιέλθει στο γήπεδο του Λαού, ο οποίος θα φέρει και την  τελική ευθύνη. 

Αριστερή αντιπολίτευση, όμως, με κούφια συνθήματα, με «αριστερές αμπελοφιλοσοφίες», με ανεδαφικές εξαγγελίες  και πουλώντας «αριστερισμό», ΔΕΝ μπορεί να γίνει αποδεκτή από τον Λαό και αποτελεί ισχυρό στήριγμα στη Δεξιά, η οποία εμφανίζεται να μην  έχει αντίπαλο!!!

«Η Αριστερά έχει εκπέσει από το επίπεδο αυτοσυνείδησης που είχε κατακτήσει, όχι μόνο κατά τον 19οαιώνα αλλά ήδη από τις απαρχές της εμφάνισής της, τον 18ο αιώνα. 

Και καθώς αποτελεί την ιστορική έκφραση της δυνατότητας της κοινωνίας για χειραφέτηση, διαμέσου αυτής διαγιγνώσκεται η οπισθοδρόμηση σύνολης της κοινωνίας.»

(«Η ανάγκη για μία φιλοσοφία της ιστορίας της Αριστεράς υπό μαρξικό πρίσμα», Δώρα Βέττα)

Σπάρτη 7-7-2025

Βαγγέλης Μητράκος

*ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ:    https://slpress.gr/