Print this page

Γράφει ο Β. Μητράκος: Μια μυρμηγκοφωλιά

Νοεμβρίου 10, 2025

Λοιπόν, είμαστε στον Νοέμβριο, τον τελευταίο μήνα του Φθινοπώρου, και σε λίγο έρχεται ο Δεκέμβριος, ο πρώτος μήνας του χειμώνα. Κι όμως η πόρτα της μυρμηγκοφωλιάς είναι ακόμα ανοιχτή. Βλέπετε, οι άνθρωποι, στο βωμό του  κέρδους και το λεγόμενου «πολιτισμού», κατέστρεψαν άμυαλα το περιβάλλον, με αποτέλεσμα την περίφημη, πλέον, κλιματική αλλαγή, της οποίας τις συνέπειες πληρώνουμε ήδη ακριβά. Έτσι, λοιπόν, ανάμεσα σ’ άλλα πολλά, ξερυθμίστηκε το ρολόι της φύσης και οι εποχές, χάρη στις οποίες δημιουργήθηκε η ζωή πάνω στη γη, έχασαν τη σειρά και τα χαρακτηριστικά τους, δημιουργώντας σύγχυση σε κάθε ζώο και φυτό πάνω στον πλανήτη, το οποίο, επί εκατομμύρια χρόνια, είχε προσαρμοστεί στην κανονικότητα των εποχών. Γι’ αυτό και τα μυρμήγκια, που σε άλλους χρόνους, τέτοιαν εποχή, είχαν κλειστεί στις φωλιές τους τώρα ακόμα δουλεύουν, αφού ο χειμώνας καθυστερεί. Γι’ αυτό, ενώ βρισκόμαστε στα τέλη του Νοέμβρη, αμέτρητα μυρμηγκάκια, με σύνεση εργατικότητα και υπομονή, εξακολουθούν να κουβαλάνε σποράκια στο υπόγειο σπίτι τους, άλλα στοιβάζουν την τροφή στις αποθήκες κι άλλα βγάζουν απ’ τις στοές τα χώματα που κύλησαν μέσα από τις πρώτες βροχές. 

Μια θαυμαστή και υποδειγματική μυρμηγκο-κοινωνία, οργανωμένη και συγκροτημένη ιεραρχικά, από τη βασίλισσα μέχρι τον ταπεινό εργάτη,  όπου ο καθένας έχεις το ρόλο του και τα καθήκοντά του, όπου όλοι μαζί εργάζονται συλλογικά και φιλότιμα για να υποστηρίξουν την αποικία τους. 

Η μυρμηγκοφωλιά τους φτιάχτηκε μέσα στη γη με την σκληρή εργασία όλων των μυρμηγκιών, μια ολόκληρη «πόλη» από διαδρόμους και θαλάμους, που ο καθένας τους έχει έναν προορισμό. 

΄Ολο το καλοκαίρι τα μυρμηγκάκια δουλεύουν ασταμάτητα για να γεμίσουν τις αποθήκες της μυρμηγκοφωλιάς με τροφή. Αν σκύψεις εκεί στους μυρμηγκόδρομους  και τα παρατηρήσεις από κοντά, θα τα δεις να κουβαλούνε στις δαγκάνες τους σπόρια και με τις κεραίες τους να χαιρετάνε και να δίνουν πληροφορίες στους συναδέλφους τους, που ήδη απόθεσαν το δικό τους φορτίο στη μυρμηγκοφωλιά και πηγαίνουν να πάρουν άλλο. 

Σαν έρθει ο χειμώνας και πιάσουν οι βροχές και τα κρύα, τα μυρμήγκια σφραγίζουν την τρύπα της φωλιάς τους και μαζεύονται στο υπόγειο σπιτάκι τους για να ξεχειμάσουν. Όταν θα ξανάρθει η άνοιξη και το καλοκαίρι, θ’ ανοίξουν τις πόρτες στον ήλιο και θα ξαναρχίσουν τον προαιώνιο αγώνα της επιβίωσης και της αναπαραγωγής, που τα δίδαξε η Μάνα Φύση.

Αυτή η θαυμάσια κοινωνία των μυρμηγκιών έγινε παράδειγμα ζωής για τον άνθρωπο από τα παλαιά χρόνια μέχρι σήμερα και έως το «αύριο». Ποιος δεν ξέρει και δεν άκουσε σαν παιδί, από μια μάνα, μια γιαγιά ή μια δασκάλα τον διδακτικό μύθο του Αισώπου;

Το μυρμήγκι και το τζιτζίκι

Μια φορά έκανε παγωνιά και έπεφτε βροχή από τον ουρανό. Το μυρμήγκι, που λέτε, είχε συνάξει πολλούς σπόρους από τον καιρό της συγκομιδής και τους είχε αποθηκεύσει μέσα στο σπίτι του. Ο τζίτζικας, όμως, είχε χωθεί μέσα σε μια παλιότρυπα και κόντευε να πεθάνει από την πείνα, τόσο πολύ τον βασάνιζε η έλλειψη τροφής και το τρομερό κρύο. Μια και δυο, λοιπόν, πήγε στο μυρμήγκι και το εκλιπαρούσε να του δώσει λιγουλάκι φαγητό, να μπορέσει και αυτός να βάλει στο στόμα του κανένα σπυρί σιτάρι, μήπως και στυλωθεί. Το μυρμήγκι, ωστόσο, τον πέρασε από ανάκριση: «Καλά, δεν μου λες, πού ήσουν το καλοκαίρι; Πώς και δεν μάζεψες και εσύ προμήθειες τον καιρό της συγκομιδής;». Αποκρίθηκε ο τζίτζικας: «Ξέρεις, εκείνη την εποχή εγώ τραγουδούσα, για να ευχαριστιούνται οι περαστικοί». Το μυρμήγκι τότε έσκασε στα γέλια και πέταξε στον τζίτζικα κατάμουτρα: «Τραγουδούσες, ε; Λοιπόν, τώρα τον χειμώνα ρίξε κανέναν χορό».

Το δίδαγμα του μύθου: Το καλύτερο από όλα είναι να μεριμνούμε για την τροφή που έχουμε ανάγκη, και όχι να σπαταλούμε τον χρόνο μας σε διασκεδάσεις.

(Μνημοσύνη: Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας-Μετάφραση Ι.Μ. Κωνσταντάκος)

 

Ας ελπίσουμε να έρθει γρήγορα ο χειμώνας, για να κλειστούν τα μυρμηγκάκια (αλλά και οι άνθρωποι) στη γλυκιά θαλπωρή του σπιτιού τους κι ακόμα ας ελπίσουμε ότι οι άνθρωποι, έστω και την ύστατη ώρα, θα κάνουμε ό,τι περισσότερο μπορούμε, για να σώσουμε το περιβάλλον και να ξαναρχίσει να δουλεύει κανονικά το ρολόι της Φύσης, έτσι όπως το είχε προγραμματίσει από την αρχή της Δημιουργίας ο Πάνσοφος Θεός.

 

Σπάρτη 10-11-2025

Βαγγέλης Μητράκος