Την ανησυχητική εικόνα εκτεταμένης ξήρανσης ελάτων στον Πάρνωνα και τον Ταΰγετο φέρνει στη Βουλή η Βουλευτής Λακωνίας με το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, κα Νάγια Γρηγοράκου, καταθέτοντας σχετική Ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρο Παπασταύρου.
Όπως σημειώνει η κα Γρηγοράκου, η ξήρανση των ελάτων εμφανίζεται με ένταση και γεωγραφική εξάπλωση, αγγίζοντας πλαγιές, χαράδρες αλλά και οικιστικές ζώνες, με σοβαρές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και στην ασφάλεια των τοπικών κοινωνιών λόγω της αύξησης της καύσιμης ύλης και του κινδύνου πυρκαγιών.
Η Βουλευτής τονίζει ότι το φαινόμενο δεν είναι τοπικό, αλλά εντάσσεται σε μια γενικευμένη αποδυνάμωση των ελληνικών ελατοδασών. Όπως προκύπτει πρόσφατες σχετικές απαντήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
- η Ελλάδα δεν έχει υποβάλει πλήρη αξιολόγηση κινδύνου για τα δάση και τη βιοποικιλότητα,
- δεν έχει παρουσιάσει ολοκληρωμένη στρατηγική προσαρμογής των δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική κρίση,
- και δεν αξιοποιεί επαρκώς τα χρηματοδοτικά και επιχειρησιακά εργαλεία της Ε.Ε. για παρακολούθηση, πρόληψη και αποκατάσταση.
Στην Ερώτησή της, η κα Γρηγοράκου επισημαίνει επίσης ότι η χώρα δεν έχει χρησιμοποιήσει έως σήμερα το σκέλος “κίνδυνος και αποκατάσταση” του συστήματος Copernicus EMS για την αξιολόγηση επιπτώσεων της ξηρασίας στα δασικά οικοσυστήματα, ενώ δεν έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής στη νέα ευρωπαϊκή σύμπραξη για τα δάση στο πλαίσιο του «Ορίζων Ευρώπη».
Η Βουλευτής Λακωνίας σημειώνει πως η εικόνα που παρουσιάζουν ο Πάρνωνας και ο Ταΰγετος αποτελεί καμπανάκι κινδύνου για όλη τη χώρα. Τα δάση της χώρας καταρρέουν και η Πολιτεία δεν διαθέτει ούτε επικαιροποιημένη στρατηγική, ούτε μηχανισμό παρακολούθησης, ούτε σχέδιο αποκατάστασης.
Σε αυτό πλαίσιο η κα Γρηγοράκου ζητά από το αρμόδιο Υπουργείο να απαντήσει:
- Έχει πραγματοποιηθεί επίσημη χαρτογράφηση των περιοχών στον Πάρνωνα και τον Ταΰγετο όπου εντοπίζεται ξήρανση ελάτων; Ποια είναι η έκταση και ο βαθμός εξάπλωσης του φαινομένου;
- Προτίθεται το Υπουργείο να εκπονήσει άμεσα ειδική επιστημονική μελέτη, σε συνεργασία με δασικά ινστιτούτα και πανεπιστήμια, για τα ακριβή αίτια της ξήρανσης, με συστηματική παρακολούθηση μέσω δορυφορικών δεδομένων και τηλεπισκόπησης, όπως προβλέπουν τα εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
- Με δεδομένο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεσήμανε πως η Ελλάδα δεν έχει υποβάλει εθνική αξιολόγηση κινδύνου για τα δάση, σε ποιες ενέργειες θα προβεί το Υπουργείο ώστε:
- να καλύψει το θεσμικό και λειτουργικό αυτό κενό,
- να υποβάλει τις αναγκαίες αξιολογήσεις,
- και να εναρμονιστεί με τον νέο ευρωπαϊκό Κανονισμό παρακολούθησης δασών;
- Προτίθεται το Υπουργείο να καταρτίσει ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης και αποκατάστασης των ελατοδασών σε Ταΰγετο και Πάρνωνα, με μέτρα όπως:
- αραίωση πυκνών συστάδων,
- απομάκρυνση νεκρής βιομάζας,
- εντομολογική παρακολούθηση και αντιμετώπιση προσβολών,
- ενίσχυση της φυσικής αναγέννησης,
- αναδασώσεις με ανθεκτικότερες γενεαλογικές προελεύσεις ελάτης,
- εξειδικευμένες δράσεις προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή;
- Δεδομένου ότι υπάρχουν σήμερα σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία (όπως το «Ορίζων Ευρώπη»), προτίθεται το Υπουργείο να αξιοποιήσει άμεσα ευρωπαϊκούς πόρους για την παρακολούθηση, προστασία και αποκατάσταση των δασών ελάτης στον Πάρνωνα, τον Ταΰγετο και άλλες περιοχές της χώρας;
- Πώς σκοπεύει το Υπουργείο να ενημερώσει και να ενεργοποιήσει τις τοπικές κοινωνίες και τους επιστημονικούς φορείς, ώστε να υπάρξει έγκαιρη ανίχνευση και αναφορά νέων περιστατικών, αλλά και συμμετοχή στον σχεδιασμό των μέτρων;