Η παιδική παχυσαρκία είναι ένα πολυσύνθετο ζήτημα που επηρεάζει όχι μόνο τη σωματική υγεία των παιδιών, αλλά και την ψυχολογική τους ευημερία. Επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι η παιδική παχυσαρκία μπορεί να αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη ψυχικών διαταραχών. Οι ψυχολόγοι που ασχολούνται με αυτό το ζήτημα συχνά τονίζουν την αλληλεπίδραση μεταξύ βιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων, καθώς και τη σημασία της έγκαιρης παρέμβασης για τη διαχείριση αυτής της κατάστασης.

Αιτίες που συνδέουν την παχυσαρκία με ψυχικές διαταραχές

1. Στίγμα και κοινωνική απομόνωση:  Τα παιδιά με παχυσαρκία συχνά βιώνουν απόρριψη, περιθωριοποίηση ή και εκφοβισμό από συνομήλικους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος και κατάθλιψη.

2. Στρες και συναισθηματική διατροφή: Η παχυσαρκία μπορεί να οφείλεται σε συναισθηματική κατανάλωση τροφής ως αντίδραση στο στρες, τη λύπη ή το άγχος. Η συναισθηματική κατανάλωση ενισχύει τις αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία.

3. Ορμονικές και βιολογικές αλλαγές: Οι μεταβολές στις ορμόνες, όπως η αυξημένη κορτιζόλη λόγω στρες, μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση και να ενισχύσουν την πιθανότητα ανάπτυξης ψυχικών διαταραχών.

4. Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας: Η καθιστική ζωή συνδέεται όχι μόνο με την αύξηση του σωματικού βάρους αλλά και με την αύξηση των συμπτωμάτων κατάθλιψης και άγχους.

Ψυχικές διαταραχές που συνδέονται με την παιδική παχυσαρκία

Κατάθλιψη: Πολλά παιδιά με παχυσαρκία παρουσιάζουν καταθλιπτικά συμπτώματα, κάτι που μπορεί να επιδεινωθεί αν δεν υπάρξει παρέμβαση.

Άγχος: Το χρόνιο άγχος και οι κρίσεις πανικού είναι πιο συχνές σε παιδιά που έχουν υπερβολικό βάρος.

Διατροφικές διαταραχές: Η συνύπαρξη της παιδικής παχυσαρκίας με διαταραχές, όπως η βουλιμία ή η υπερφαγία, είναι συχνή.

Λύσεις και προτάσεις παρέμβασης

1. Ψυχολογική υποστήριξη: Η ατομική και ομαδική ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους και να αντιμετωπίσουν τυχόν προβλήματα αυτοεκτίμησης ή κατάθλιψης.

2. Συνεργασία με την οικογένεια: Η υποστήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον είναι κρίσιμη. Η εκπαίδευση των γονέων για τις υγιείς συνήθειες διατροφής και η δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος μπορεί να συμβάλει στη διαχείριση του βάρους.

3. Διεπιστημονική προσέγγιση: Η συνεργασία ψυχολόγων, διατροφολόγων και παιδιάτρων είναι ουσιώδης για μια ολιστική αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας και των ψυχολογικών επιπτώσεων της.

4. Ενίσχυση της φυσικής δραστηριότητας: Η προώθηση της σωματικής άσκησης, όχι μόνο για απώλεια βάρους αλλά και για τη βελτίωση της διάθεσης, είναι κρίσιμη.

5. Αντιμετώπιση του στίγματος: Εκπαιδευτικά προγράμματα για την πρόληψη του εκφοβισμού και την αύξηση της κοινωνικής αποδοχής των παιδιών με παχυσαρκία μπορούν να μειώσουν το ψυχολογικό βάρος που βιώνουν.

Η αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας ως παράγοντα κινδύνου για ψυχικές διαταραχές απαιτεί έγκαιρη και πολύπλευρη παρέμβαση. Η ψυχική υγεία των παιδιών που αντιμετωπίζουν προβλήματα παχυσαρκίας πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, με σκοπό την προαγωγή της συνολικής ευημερίας τους.

«Οι γονείς χρειάζεται να γεμίσουν τον κουβά της αυτοεκτίμησης ενός παιδιού τόσο πολύ, που όλος ο υπόλοιπος  κόσμος να μην μπορεί να κάνει αρκετές τρύπες, ώστε να τον αδειάσει»

                                                                            ~Alvin Price~

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ:

• ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ

Συγγραφέας: ΧΕΙΣΙΝΚ ΓΚ. ΣΑΝΤΡΑ

• ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ, ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ - ΠΡΟΛΛΗΨΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Συγγραφέας: WALTER BURNIAT , TIM COLE , INGE LISSAU , ELIZABETH POSKITT

• ΣΟΥΖΥ ΠΑΛΛΗ TROSCH

Συγγραφέας: Μυρτώ – Μαρία Μυλωνά

• ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ-ΈΝΑΣ ΠΛΗΡΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΒΑΡΟΣ, ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Συγγραφέας: Dr Rachel Pryke

Παινέση Νικολέττα,

Ψυχολόγος, MSc