Ο τελευταίος βασιλιάς της Αρχαίας Σπάρτης ήταν ο Νάβις και στα 15 χρόνια (από το 207 πΧ ως και το 192 πΧ) της τυραννίας του κυβέρνησε με απολυταρχία και σκληρότητα. Έχει μείνει στην Ιστορία, μεταξύ άλλων, για τη σκληρότητα με την οποία συμπεριφέρθηκε στους αντιπάλους του και τις διάφορες μεθόδους τρόμου που χρησιμοποίησε.

Αυτή η πτυχή της εξουσίας του είναι και αυτή που θα μας απασχολήσει. Και αυτό γιατί στον Νάβι αποδίδεται η δημιουργία και χρήση μιας «μηχανής» βασανιστηρίων, που ακόμη και σήμερα μνημονεύεται για τη βαρβαρότητά της.

Θα πρέπει, βέβαια, να σημειώσουμε πως παρά τις έρευνες δεν είναι ακόμη και σήμερα ξεκάθαρο αν η συγκεκριμένη μηχανή υπήρξε στην πραγματικότητα ή ακουμπά στη σφαίρα του μύθου. Ουσιαστικά η μοναδική πηγή που έχουν οι ερευνητές είναι ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός Πολύβιος.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Πολύβιο, ο Νάβις είχε δημιουργήσει μία συσκευή, που είχε τη μορφή της γυναίκας του, της Απήγας (γνωστή και ως Αγαπήνα ή Απία) και ουσιαστικά αυτή αποτέλεσε και την έμπνευση για την αντίστοιχη μεσαιωνική συσκευή Iron Maiden.

Απεικόνιση της συσκευής βασανηστηρίων

Απήγα του Νάβι: Ο πρόδρομος της Iron Maiden

Όπως σημειώνει το History, ο Πολύβιος έγραψε ότι κάθε φορά που ο Νάβις προσπαθούσε να εισπράξει φόρους από κάποιον που αρνιόταν να πληρώσει, τον προσκαλούσε να αγκαλιάσει τη γυναίκα του αλλά στην πραγματικότητα τον έστρεφε προς τη συσκευή. 

Όταν κάποιος προσπαθούσε να την αγκαλιάσει, ενεργοποιούνταν ένας μηχανισμός που έσφιγγε το θύμα πάνω στις αιχμές, προκαλώντας αφόρητο πόνο ή ακόμα και θάνατο. Ο Νάβις έλεγχε το μηχάνημα μέσω κρυφών συσκευών έως ότου το θύμα συμφωνούσε να πληρώσει φόρο ή... μέχρι θανάτου.

Ωστόσο, οι μελετητές έχουν προτείνει ότι η ιστορία του Πολύβιου για το «ρομπότ βασανιστή» που εισπράττει φόρους ήταν αλληγορική και ότι το Iron Apega (όπως επίσης ονομάζεται) δεν υπήρχε στην πραγματικότητα.

Πώς ενέπνευσε την μπάντα

Η ιδέα μιας μεταλλικής μηχανής που βασανίζει και σκοτώνει θύματα μέσω μιας «αγκαλιάς» θυμίζει έντονα την περιβόητη Iron Maiden, τη μεσαιωνική συσκευή βασανιστηρίων που ενέπνευσε το όνομα του θρυλικού συγκροτήματος Iron Maiden. Αν και η ιστορική ύπαρξη της Iron Maiden ως συσκευής βασανισμού αμφισβητείται, η φρικαλεότητα της «Απήγα του Νάβι» παραμένει αδιαμφισβήτητη.

Οι Iron Maiden, γνωστοί για τη θεματολογία τους γύρω από την ιστορία, τον πόλεμο και τις αρχαίες φρικαλεότητες, φαίνεται να έχουν αντλήσει έμπνευση από τέτοιου είδους μηχανισμούς τρόμου. Το ίδιο το όνομα του συγκροτήματος παραπέμπει σε έναν εφιαλτικό τρόπο εκτέλεσης, που συνδέεται με την ίδια φιλοσοφία τρόμου που χρησιμοποιούσε ο Νάβις στη Σπάρτη.

Πηγή: https://www.reader.gr/