Μεταρρυθμίσεις που θα αυξήσουν τελικά τον ξεχασμένο πια "κοινωνικό μισθό" και θα επιτρέψουν νέες μειώσεις φόρων, πολιτικές ενίσχυσης των μηχανισμών πρόληψης από φυσικές καταστροφές και στήριξη των ασθενέστερων θα περιλαμβάνουν οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού με την ευκαιρία της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

Η ανατροπή της παραδοσιακής επίσκεψης του πρωθυπουργού στα εγκαίνια της φετινής ΔΕΘ και το τελετουργικό της ομιλίας για την οικονομική πολιτική της επόμενης χρονιάς επιβλήθηκε από τις πρωτοφανείς καταστροφές που προκάλεσε η καταιγίδα "Daniel", κυρίως στη Θεσσαλία, αλλά και την Εύβοια. 

Μαζί με το τελετουργικό των εγκαινίων της φετινής ΔΕΘ άλλαξαν τελείως και οι προτεραιότητες. Η γενική κατεύθυνση που είχε δοθεί ήταν ότι ο κορμός της ομιλίας του πρωθυπουργού θα ήταν η προώθηση των μεταρρυθμίσεων που θα θεράπευαν παθογένειες πολλών ετών στη λειτουργία του κράτους και την οικονομία. Οι πρόσφατες καταστροφές, και κυρίως οι αδυναμίες στον τομέα της πρόληψης, που αναδείχθηκαν, έθεσαν πλέον σε προτεραιότητα την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας κυρίως στην πρόληψη και την έγκαιρη επέμβαση σε περιπτώσεις μεγάλων φυσικών καταστροφών. Το πακέτο θα συμπληρώσει η επέκταση των μέτρων στήριξης κατά της ακρίβειας, τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του χρόνου. 

Πρόληψη φυσικών καταστροφών 

Η επιτάχυνση και ολοκλήρωση του σχεδίου για την πρόληψη και την καλύτερη αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, "ΑΙΓΙΣ", μέσα στο 2024 θα είναι η πιο εμφατική εξαγγελία του πρωθυπουργού. Το εγκεκριμένο πρόγραμμα σχεδιάστηκε και εφαρμοζόταν σταδιακά, αλλά είχε καθυστερήσεις σε ό,τι αφορά την αγορά νέων πυροσβεστικών αεροπλάνων τύπου Canadair, λόγω έλλειψης διαθεσιμότητας. Τώρα ο πρωθυπουργός θα ανακοινώσει ότι η υλοποίησή του, που είχε προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί το 2025, θα έρθει έναν χρόνο νωρίτερα, μέσα στο 2024.

Το εθνικό πρόγραμμα πολιτικής προστασίας "ΑΙΓΙΣ" περιλαμβάνει μια σειρά από ποικίλες αλλά και στοχευμένες παρεμβάσεις για την ενίσχυση υποδομών και τεχνικού εξοπλισμού, την αναβάθμιση δεξιοτήτων ανθρωπίνων πόρων και του γνωσιακού υπόβαθρου, την ενσωμάτωση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών και την προώθηση της καινοτομίας στον τομέα Πολιτικής Προστασίας.

Το πρόγραμμα είναι συνολικού προϋπολογισμού 1,97 δισ. ευρώ και θα χρηματοδοτηθεί από κοινού από το ΕΣΠΑ 2021-2027 (600 εκατ. ευρώ), το Ταμείο Ανάκαμψης (790 εκατ. ευρώ) και δάνειο από Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Περιλαμβάνει την αναβάθμιση υποδομών και εγκαταστάσεων συνολικού προϋπολογισμού 263,48 εκατ. ευρώ, συστήματα προειδοποίησης και μέσα πρόληψης (τα οποία περιλαμβάνουν πληθώρα ψηφιακών μέσων) προϋπολογισμού 316 εκατ. ευρώ, εξοπλισμό και μέσα υποστήριξης και συντονισμού προϋπολογισμού 269,39 εκατ. ευρώ και επιχειρησιακό εξοπλισμό και μέσα αντιμετώπισης (στον οποίο περιλαμβάνεται και η προμήθεια νέων Canadair ) προϋπολογισμού 1,125 δισ. ευρώ. Με την πρόταση αναθεώρησης του "Ελλάδα 2.0", που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και παρεμβάσεις στο κομμάτι του ΕΣΠΑ 2021-2027 που αφορά την προστασία του περιβάλλοντος, τα προγράμματα που αφορούν την πολιτική προστασία και την πρόληψη τίθενται σε προτεραιότητα, ώστε να ολοκληρωθούν και να τεθούν σε λειτουργία πριν από το τέλος του επόμενου χρόνου, με στόχο να περιοριστούν οι καταστροφές από την κλιματική αλλαγή. 

Πριν από όλα αυτά, όμως, ο πρωθυπουργός θα διαβεβαιώσει για την ταχεία και πλήρη αποζημίωση των πληγέντων από τις πυρκαγιές Ιουλίου και Αυγούστου και, φυσικά, από τις μεγάλες πλημύρες σε Εύβοια, Μαγνησία, Καρδίτσα, Τρίκαλα. 

Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής

Μια δεύτερη μεταρρύθμιση-"πυλώνας" για την οικονομική πολιτική τα επόμενα χρόνια είναι η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής με τρόπο πιο συστηματικό από ό,τι γίνεται μέχρι σήμερα. Το θέμα δεν είναι από τα συνηθισμένα, ειδικά για μια περίσταση όπως είναι η ΔΕΘ. Ωστόσο φαίνεται ότι υπάρχει βούληση πλέον να προχωρήσει ως άξονας πολιτικής. Διευρύνοντας τη φορολογική βάση με το να πληρώνουν φόρο αυτοί που σήμερα εκμεταλλεύονταν κενά νομοθεσίας και μη συστηματικούς ελέγχους, εκτιμάται ότι μέχρι και το τέλος της τετραετίας μπορεί να εισπράττονται 4 δισ. περισσότεροι φόροι από τα 8-9 δισ. που εκτιμάται ότι χάνονται κάθε χρόνο μέσω φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής. Με τα επιπλέον έσοδα θα μπορέσει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας να προχωρήσει στη σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος (κόστος περίπου 600 εκατ. ευρώ τον χρόνο), την αναμόρφωση των τεκμηρίων διαβίωσης και ίσως τη μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ.

Το νέο οπλοστάσιο για την αναζήτηση διαφυγόντων φόρων έχει ξεκινήσει ήδη με ελέγχους δαπανών περίπου 450.000 ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων που δηλώνουν εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ. Επίσης γίνεται παράλληλος έλεγχος και σε αυτούς που δηλώνουν "φουσκωμένες" δαπάνες για να γλιτώσουν φόρο. 

Στα "προσεχώς" είναι η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, που έχει προγραμματιστεί για τις αρχές του 2024, μαζί με την επέκταση της χρήσης POS και σε κλάδους όπου σήμερα δεν είναι υποχρεωτικά (π.χ. τα ταξί).
Επίσης, η βελτίωση των κινήτρων για τη συλλογή αποδείξεων με δύο τρόπους: την εφαρμογή του κινήτρου της εφαρμογής "appodixi" για κέρδος του 10πλάσιου της φοροδιαφυγής που θα προκύψει αν η απόδειξη που θα "σκανάρει" κάποιος με το κινητό του είναι πλαστή. Επιπλέον, θα βελτιωθούν τα κίνητρα για συλλογή ηλεκτρονικών αποδείξεων από 20 κλάδους ελευθέρων επαγγελματιών, που ενοποιούνται, για υψηλή φοροδιαφυγή. 

Η ΑΑΔΕ θα μπορεί πλέον να χρησιμοποιεί αναβαθμισμένες εφαρμογές ελέγχου με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης για πιο στοχευμένη και αποτελεσματική έρευνα της φοροδιαφυγής. 

Τέλος, θα προωθηθεί η περαιτέρω ψηφιοποίηση της ανταλλαγής δεδομένων μέσω του myDATA με την ΑΑΔΕ μέσω του ηλεκτρονικού τιμολογίου και αργότερα του ηλεκτρονικού δελτίου αποστολής.

Απονομή δικαιοσύνης 

Άλλο ένα θέμα που δεν συνηθίζεται στο πακέτο της ΔΕΘ είναι η επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, που αποτελεί ένα μόνιμο μελανό σημείο στις αξιολογήσεις για την Ελλάδα σε ό,τι αφορά την κατάταξή της από διεθνείς οργανισμούς ως προς την ελκυστικότητά της ως επενδυτικού προορισμού, με κριτήριο το επιχειρηματικό περιβάλλον. 

Το θέμα έχει ήδη ενταχθεί και τρέχει ανάμεσα στις επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με έναν συνολικό προϋπολογισμό ύψους 358 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει πλήρη ψηφιοποίηση της τήρησης και διαχείρισης αρχείων, πρακτικών και αποφάσεων μαζί με τη σχετική εκπαίδευση των δικαστικών. Παράλληλα, προβλέπεται η αναβάθμιση και διαλειτουργικότητα των πληροφορικών συστημάτων των δικαστηρίων με τις υπόλοιπες υπηρεσίες του Δημοσίου.

Ταυτόχρονα, τρέχουν ήδη και οι διαγωνισμοί για συμπλήρωση και αναβάθμιση των υφιστάμενων και τη δημιουργία νέων δικαστικών μεγάρων σε όλη τη χώρα. 

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει, επίσης, επανεκπαίδευση των δικαστικών υπαλλήλων ώστε να μπορούν να διεκπεραιώνουν ταχύτερα και αποτελεσματικότερα τα καθήκοντά τους. Μάλιστα, στο σχέδιο βρίσκεται και η θέσπιση μπόνους απόδοσης με βάση συγκεκριμένους στόχους που θα τίθενται κάθε χρόνο. 

Το σχέδιο συμπληρώνεται με την εκπαίδευση νομικών συμβούλων ώστε ένα μέρος των διαφορών να διεκπεραιώνεται εξωδικαστικά.

Υγεία 

Στον ευαίσθητο τομέα της Υγείας, ο πρωθυπουργός θα μιλήσει για την κάλυψη των κενών σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και το προσωπικό του ΕΚΑΒ με προσλήψεις, οι οποίες επισπεύδονται. 

Ειδικότερα, για το ΕΣΥ προεκλογικά ο κ. Μητσοτάκης είχε εξαγγείλει 10.000 προλήψεις στον τομέα της υγείας σε ορίζοντα 4ετίας. Στη ΔΕΘ θα ανακοινώσει ότι το πρόγραμμα προσλήψεων γίνεται εμπροσθοβαρές, και έτσι προκηρύξεις 6.000 γιατρών θα γίνουν φέτος. Θα αναγγείλει επίσης την πρόσληψη, εκτός από γιατρούς, 4.000 νοσηλευτών και 1.600 ατόμων λοιπού προσωπικού, που έχει προγραμματιστεί.

Στο ΕΚΑΒ, από την άλλη, από τη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός αναμένεται να αναφερθεί στις 800 μόνιμες προσλήψεις, που θα αρχίσουν να προκηρύσσονται άμεσα.

Τέλος, αναμένεται επίσης να μιλήσει για άμεση πρόσληψη επικουρικού προσωπικού. Έχουν ήδη προσληφθεί 111 άτομα ως πληρώματα ασθενοφόρων στην Αθήνα και θα προκηρυχθούν και άλλες θέσεις.

Παιδεία 

Σε ό,τι αφορά τον επίσης κρίσιμο τομέα της Παιδείας, ο πρωθυπουργός θα δώσει το μήνυμα της επιτάχυνσης των αλλαγών, οι οποίες θα φέρουν την Παιδεία πιο κοντά στο σήμερα. 

Στην κατεύθυνση αυτή, θα εξαγγείλει την επιτάχυνση και ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης πολλών λειτουργιών που δεν πρόλαβαν να μετατραπούν σε ψηφιακές τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια. 

Θα ανακοινώσει, επίσης, την αύξηση σε 180 των πρότυπων και πειραματικών σχολείων, αλλά και την επίσπευση της προσέγγισης μεγάλων, παγκοσμίως αναγνωρισμένων, ξένων πανεπιστημίων, ώστε να αναπτυχθούν συνέργειες και κοινά εκπαιδευτικά αντικείμενα και προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών με τα ελληνικά ΑΕΙ.

Το πιο σημαντικό είναι ότι θα ανακοινώσει την πρόθεση της κυβέρνησης να προετοιμάσει και να προωθήσει την αναθεώρηση του άρθρου 16, ώστε να επιτρέπεται η λειτουργία νέων μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα παράλληλα με τα υφιστάμενα κρατικά. 

Αξιολόγηση στο Δημόσιο 

Ο πρωθυπουργός αναμένεται να αφιερώσει χρόνο στην ομιλία του και για την προσπάθεια βελτίωσης της λειτουργίας του Δημοσίου, με σημείο αναφοράς ένα σύστημα αξιολόγησης στη βάση συγκεκριμένων στόχων και ανταμοιβών με τη μορφή μπόνους. 

Ο πρωθυπουργός θα ξεκαθαρίσει ότι, σε κάθε περίπτωση, η αξιολόγηση θα είναι "οριζόντια" αλλά και "κάθετη". Οι προϊστάμενοι θα έχουν συγκεκριμένους στόχους, για τους οποίους θα είναι προσωπικά υπεύθυνοι για την επίτευξή τους, και θα βαθμολογούνται ανάλογα με τις συνολικές επιδόσεις του τμήματος που θα διευθύνουν.

Αναλόγως θα αξιολογούνται και οι κατώτεροι υπάλληλοι. Όπου οι στόχοι επιτυγχάνονται με τον καλύτερο τρόπο, θα υπάρχει μπόνους παραγωγικότητας τόσο για τους προϊσταμένους όσο και για τους υπαλλήλους τους.

Παράλληλα, αλλάζει και ο τρόπος επιλογής των διοικήσεων κρατικών οργανισμών, όπου μαζί με τα τυπικά προσόντα θα μετριούνται και οι δεξιότητες, υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ, ώστε να γίνει μακρινή ανάμνηση η τοποθέτηση σε θέσεις κρατικών λειτουργών, πολιτευτών κι άλλων κομματικών φίλων των εκάστοτε κυβερνώντων.

Μαζί, βέβαια, με την αξιολόγηση του Δημοσίου, θα προχωρήσει και η διαδικασία της ψηφιοποίησης στην κατεύθυνση της διαλειτουργικότητας των υπηρεσιών, ώστε να έχουμε μείωση της γραφειοκρατίας και άρα του κόστους που επωμίζονται πολίτες και επιχειρήσεις στις συναλλαγές τους με το Δημόσιο. 

Πηγή: https://www.capital.gr/