Κράτος Δικαίου. Αλλά πως ;

Παρακολουθώ με ενδιαφέρον, όπως νομίζω κάνουν κι άλλοι πολίτες, κάθε τι  που βλέπει το φως της δημοσιότητας και έχει σχέση με τις επιπτώσεις στην  υγεία των ανθρώπων από τον θόρυβο. Καρδιακές παθήσεις, αποσυντονισμός το νευρικού συστήματος ακόμη και αλτσχάϊμερ, είναι κάποιες από τις σημαντικότερες των βλαβών, που προκαλεί  ακόμη και φαινομενικά χαμηλός θόρυβος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις  των ειδικών ερευνητών επιστημόνων. Και φωνάζουν  οι άνθρωποι. Το λένε και το ξαναλένε, δημοσιεύοντας τα αποτελέσματα των ερευνών τους. Κάποιες προχωρημένες κοινωνίες, τους  έχουν πάρει στα σοβαρά και έχουν λάβει αυστηρά μέτρα για τον περιορισμό των θορύβων, κυρίως των προερχομένων από παντός είδους οχήματα. 

Στην Ιαπωνία λ.χ. αλλά και σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης, οι θόρυβοι από οχήματα  και κυρίως μοτοποδήλατα και  μοτοσυκλέτες έχουν σχεδόν μηδενιστεί. Αντίθετα σε κάποιες άλλες χώρες όπως λ.χ. Ινδία, Πακιστάν Αίγυπτο, συμπεριλαμβανομένης δυστυχώς και της χώρας μας, ο θόρυβος είναι αποδεκτή τριτοκοσμική συνήθεια και πέρα ας βρέχει. Και ας θερίζουν οι  σοβαρές και ανεξήγητες ίσως παθήσεις .Και  ας ψαχνόμαστε εμείς, γιατί να γεμίζουν τα νοσοκομεία και τα κοιμητήρια. Κάποιοι δήθεν «ειδικοί»- το είδος  αφθονεί τελευταίως- που τους είδαμε και στην περίοδο της πανδημίας εκ του covid 19, το αποδίδουν στην  υστέρηση της πρωτοβάθμιας και προληπτικής ιατρικής  φροντίδας και της υπολειτουργίας των Νοσοκομείων. Είναι κι αυτό μια άποψη. 

Αλλά τελικά  τι γίνεται, οι επιστήμονες έχουν τρελλαθεί και βασανίζουν τις ανθρώπινες κοινωνίες. Είμαστε σοβαροί;  Και σε κάθε περίπτωση για κάποιες από τις συνήθεις τουλάχιστον  επιπτώσεις εκ του θορύβου, πρέπει να είναι κάποιος επιστήμονας για την επιβεβαίωση του αληθούς, όπως λ.χ. συμβαίνει, όταν από το «κροτάλισμα» ενός μοτοποδηλάτου πετάγονται τα μωρά από την κούνια τους, διακόπτεται ο ύπνος εκείνων που μετά το μόχθο της ημέρας ησυχάζουν και κοιμούνται ή εμποδίζεται ο μαθητής να ασχοληθεί με τη μελέτη των μαθημάτων του;

Αλλά εδώ δεν έχουμε να κάνουμε  με ζήτημα που αφορά μόνο την υγεία μας. Υπάρχει και κάτι άλλο , που έχει σχέση με την προσβολή της εν γένει προσωπικότητας του καθενός, καθ΄ όσον σύμφωνα  με τα πιο κάτω,  «η απόλαυση ενός ήρεμου φυσικού περιβάλλοντος ελεύθερου από ρύπους ήχων και εκπομπές θορύβων, είναι δικαίωμα που πηγάζει από το άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος-κοινωνικό δικαίωμα στο περιβάλλον- και προστατεύεται από πολλές διατάξεις αστικών και ποινικών νόμων». 

Στο χωριό μου το Ξηροκάμπι του Δήμου Σπάρτης τέτοιο κοινωνικό δικαίωμα ήρεμου  και ήσυχου περιβάλλοντος, που δικαιούται ο καθένας να  απολαμβάνει , κάποιες φορές, μοιάζει ακριβή πολυτέλεια. Τα βράδυα κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες μικρές ομάδες νεαρών μηχανόβιων  ή και μεμονωμένοι , οδηγώντας μοτοποδήλατα με εξατμίσεις «πειραγμένες» για  να κάνουν θόρυβο,  αναστατώνουν ολόκληρο το χωριό. Πέρα -δώθε και πάνω-κάτω στους κεντρικούς δρόμους και παραδρόμους μέχρι τα άγρια μεσάνυχτα, προκαλούν τέτοιο θόρυβο, που μοιάζει με εκείνο ελικοπτέρων σε χαμηλή πτήση, που αν είναι παρατεταμένος σε τρελλαίνει. 

Και τι δεν έχουμε κάνει με κάποιους απ΄ αυτούς, για να βρεθεί μια λύση. Ναι, να κάνουν τις βόλτες τους. Καμιά αντίρρηση. Να διορθώσουν όμως  τις εξατμίσεις των μοτοποδηλάτων τους, για να ελαχιστοποιηθεί ο θόρυβος. Αυτό το λίγο ζητάμε. Τίποτα όμως παρά τις φιλικές συστάσεις μας ή τις διαμαρτυρίες μας προς το ίδια τα παιδιά και τους γονείς τους. Τίποτα και καμιά σημασία. Ακόμη και οι γονείς τους αδιαφορούν κι αυτοί. Μάλιστα κάποιοι απ΄ αυτούς ενοχλούνται από τις διαμαρτυρίες μας, ιδίως όταν ζητάμε την επέμβαση της αστυνομίας. Και αντί να «μαζέψουν» τα παιδιά τους, ώστε να μη ενοχλούν τους υπόλοιπους πολίτες, με την αδιαφορία τους φαίνεται να πράττουν το αντίθετο. Και όχι μόνο. Το χειρότερο είναι άλλο, που φαίνεται και ανεξήγητο. Πως γίνεται και ανέχονται, ώστε τα παιδιά τους, που τα περισσότερα είναι ανήλικα, να γυρίζουν όλη τη νύχτα πάνω  σε δυο τροχούς, χωρίς οι ίδιοι να γνωρίζουν που και πως !. Δεν ανησυχούν;

Είναι αλήθεια πως η αστυνομία καταβάλλει φιλότιμες προσπάθειες μετά από τηλεφωνικές κλήσεις μας. Τα περιπολικά οχήματα πάνε κι έρχονται στο χωριό μας και για λίγο επικρατεί σιωπή. ΄Όταν όμως φύγουν, αρχίζει η ίδια ιστορία. Και όλο πάλι απ΄ την αρχή. Εδώ και  χρόνια τώρα. ΄Ετσι που στο τέλος εμείς που διαμαρτυρόμαστε, για κάτι πολύ απλό και αυτονόητο σε μια σύγχρονη Δημοκρατία, να θεωρούμαστε από κάποιους υπερβολικοί αν όχι  και γραφικοί.

Ναι,  ακόμη και γραφικοί, γιατί ζητάμε το αυτονόητο, που είναι  θεμελιώδης αρχή των σύγχρονων κοινωνιών. Που είναι όχι μόνο η αόριστη  εκδοχή «της ύπαρξης» του νόμου, αλλά η επιβαλλόμενη κατά τις περιστάσεις «εφαρμογή του νόμου» , που με κάπως διαφορετική διατύπωση θα μπορούσε να αποδοθεί και ως «αν ο νόμος δεν εφαρμόζεται είναι σαν να μην υπάρχει».

Και επ΄ ευκαιρία και χωρίς να κομίζεται καμιά γλαύκα εις Αθήνας, πρέπει να παραδεχτούμε ένα εθνικό ελάττωμά μας , πως δηλαδή πολλές παθογένειες και  υστερήσεις σ΄ αυτή την όμορφη πατρίδα οφείλονται στη μη εφαρμογή του νόμου και κυρίως από την πλευρά εκείνων που έχουν με σύμβαση οριστεί προς τούτο, των οποίων δεν πρέπει ασφαλώς να διαφεύγει μια στοιχειώδης Αρχή, πως δηλαδή δεν υπάρχουν νόμοι μείζονος και ήσσονος σημασίας, ή διαφορετικά, νόμοι για σημαντικά θέματα και νόμοι για φαινομενικά ασήμαντα. Το στοιχείο της εφαρμογής τους αφορά όλους τους νόμους, χωρίς να παραβλέπεται η ανθρωποκεντρική ουσία τους.

Κατόπιν των πιο πάνω ο κάθε κοινωνός  - πολίτης της ελληνικής πολιτείας, ο οποίος από τον θόρυβο βλάπτεται στην υγεία του και στην προσωπικότητά του, είναι απροστάτευτος από το νόμο;  ΄Όχι βέβαια.

Προς τούτο και  για το αληθές του λόγου αρκεί μια σύντομη αναφορά στην υπ΄ αριθ. 14/2023 εγκύκλιο του Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου κ. Παναγιώτου Παναγιωτόπουλου - άξιου λειτουργού πριν χρόνια της Εισαγγελίας Σπάρτης- προς τους Εισαγγελείς όλης της χώρας,- που κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο -  σύμφωνα με την οποία «οι προσβολές στην προσωπικότητά μας που επέρχονται με εκπομπές παντός είδους θορύβων, είναι ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί σοβαρά και σθεναρά ,ως ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ που πηγάζει από το άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος».

Ακόμη και επειδή κατά την εισαγγελική εγκύκλιο το ζήτημα αυτό ως «ευαίσθητο και μείζον για την ΥΓΕΙΑ  των ανθρώπων χαρακτηρίζεται πλέον από το νόμο (άρθρο 10 του Ν.4637/2019) ως πλημμέλημα, που σημαίνει  υποχρεωτική τήρηση της αυτόφωρης διαδικασίας, αν ο δράστης έχει συλληφθεί επ΄ αυτοφώρω (άρθρ. 37 παρ. 3 του Ν.4055/2012),ορίζοντας  ως αρμόδια για την βεβαίωση των παραβάσεων και τα αστυνομικά όργανα», ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου καλεί τους Εισαγγελείς όλης της χώρας  «να δώσουν άμεσες, ταχείες και σπουδαίες οδηγίες στους υπό τις παραγγελίες τους δρώντες ανακριτικούς υπαλλήλους  για βεβαίωση τέτοιων παραβάσεων και διαρκή παρακολούθηση του ζητήματος και μάλιστα με  την χωρίς χρονοτριβή αποστολή των εκθέσεων που συντάχτηκαν γι΄ αυτά ( άρθ.245 παρ. 2 ,251 και 252 Κώδ. Ποιν. Δικονομίας)». 

Η πιο πάνω εγκύκλιος του Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου πρέπει  να θεωρηθεί ως ένα σημαντικό νομικό έγγραφο, το περιεχόμενο του οποίου επιβάλλεται να γίνει σεβαστό και να τύχει άμεσης  εφαρμογής condra στις διάσπαρτες  γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, πρακτικές και παραλείψεις των προς τούτο  υπόχρεων, οπότε θα μπορούμε να μιλάμε όχι απλά για συμβολική αλλά για εξαιρετική περίπτωση συμβολής ακόμη και στην τόνωση αυτού τούτου του Κράτους Δικαίου, το οποίο ως υψηλό δημοκρατικό κεκτημένο, θα πρέπει διαρκώς  βελτιούμενο να  εξασφαλίζει  και να προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών σ΄ όλη την επικράτεια και μάλιστα με τις ελληνικής προέλευσης ενεργείς ρήτρες της ισονομίας και της υποχρεωτικότητας εφαρμογής όλων  ανεξαιρέτως  των νόμων. 

Περαιώνοντας, αξίζει επ΄ ευκαιρία να αναφερθούμε στην αμφιλεγόμενη και κατά τον γράφοντα άδικη άποψη της αμφισβήτησης περί υπαρκτού και πραγματικού Κράτους Δικαίου στη χώρα μας και τούτο κυρίως από διάφορα Μ.Μ.Ε αλλά και πολιτικούς, που κόπτονται μεν για το Κράτος Δικαίου, πλην όμως αμφισβητούν και υπονομεύουν κατά περίσταση την ουσία και το κύρος των Θεσμών ,του Νόμου και των Δικαστικών Αποφάσεων, παραβλέποντας πως έτσι στην πραγματικότητα, βάζουν βόμβες στα θεμέλια του όποιου Κράτους Δικαίου .

Τέλος και κατά την άποψή μας, για ένα σύγχρονο και αξιόπιστο Κράτος Δικαίου δεν αρκεί μόνο αυτή καθ΄ εαυτή εφαρμογή του Νόμου αλλ΄ απαιτείται  και ο από πριν σεβασμός του, δηλαδή η διαρκής φροντίδα και πίστη από την πλευρά των πολιτών , ώστε ο Νόμος  να διατηρεί όχι μόνο το θετικό αλλά και φυσικό κύρος του, πρωτίστως ως ιδέα ζωής, χωρίς να θίγεται και να προσβάλλεται η ουσία του, οπότε μπορούμε να πούμε, ότι ο σεβασμός του Νόμου ως  προχωρημένη συλλογική αντίληψη και ως υψηλή υπαρξιακή Ιδέα  βρίσκεται πάνω από την έννοια της όποιας  κατ΄ ανάγκη εφαρμογής του, και μπορεί να συμβάλλει τα μέγιστα στο ζητούμενο, που είναι η  κοινωνική ειρήνη, για να θυμηθούμε προς τούτο και τον πρώτο διδάξαντα μεγάλο ΄Ελληνα  φιλόσοφο τον Πλάτωνα.

                      Παναγιώτης Η. Κομνηνός

τ.Δικηγόρος και Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Σπάρτης