Σε ευχαριστούμε Αϊτή.

Η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Ελλάδα ως ανεξάρτητο κράτος, το 1822.

Μια πρωτοβουλία, στο Μεξικό.

Οι 45 τόνοι καφέ και οι 100 Αϊτινοί στρατιώτες.

Του Νίκου Τζανάκου

Με το δήμαρχο της Ήλιδας κ. Χρήστο Χριστοδουλόπουλο, πριν ξεκινήσουμε από την Ελλάδα, για τους Παγκόσμιους Παιδικούς Αγώνες, στην πόλη Leon στο Μεξικό, διαπιστώσαμε πως θα συμμετέχουν και δυο πόλεις από την Αϊτή. Τη χώρα που πρώτη και με μεγάλη χρονική διαφορά, αναγνώρισε την Ελλάδα ως ανεξάρτητο κράτος, το 1822.  

Μια σχετικώς άγνωστη ιστορία που όμως δεν μπορεί παρά να της αναγνωρίσει την ιστορική και συμβολική σημασία, συνοδευόμενη και με ρίγη συγκίνησης, αν σκεφτούμε πως η Αϊτή απέχει χιλιάδες χιλιόμετρα από την Ελλάδα, στα βάθη του Ατλαντικού. 

Μια χώρα που το 1822 προχώρησε σε μία κίνηση, την οποία κανένα κράτος και κανένας ηγέτης, δεν μπορούσε να διανοηθεί, αν δεν το ενέκριναν οι μεγάλες δυνάμεις και κυρίως η Αγγλία. Και όμως το τόλμησαν!

Στο Μεξικό, συναντήσαμε τους δημάρχους δυο πόλεων από την Αϊτή (St Michelle de L’Attalaye και Pettion Ville) και με μια συμβολική ενέργεια, ως Έλληνες πολίτες, τους ευχαριστήσαμε, και μεσα απο αυτους το λαο της Αϊτής, γιαυτή την τεράστιας για εμας ως Έθνος ενέργεια των προγόνων τους, να τολμήσουν, να αναγνωρίσουν την Ελλαδα ως ανεξαρτητο κράτος. 

Στη συμβολική, μικρή  αυτή τελετή, η οποία πραγματοποιήθηκε στην πόλη Leon στο Μεξικό κατά τη διάρκεια τέλεσης την Παγκοσμιων Παιδικών Αγώνων, συμμετείχαν: Ο Δήμαρχος της Ήλιδας κ. Χρήστος Χριστοδουλόπουλος, Ο δήμαρχος του Ευρώτα κ. Δήμος Βέρδος, Ο Αντιδήμαρχος της Πάτρας κ. Διονύσης Πλέσσας, ο αντιδήμαρχος της Ανατολικής Μάνης κ. Γεώργιος Καπασούρης- Σεψάκος και ο δημοτικος συμβουλος κ. Δημητρης Τζανης, ο Δημοτικός Σύμβουλος Σπάρτης κ. Σπύρος Σελίμος και το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής των Παγκόσμιων Παιδικών Αγώνων κ. Νίκος Τζανάκος.

Αφιερώνουμε δύο λόγια, ως φόρο τιμής, μνήμης και σεβασμού, στη χώρα της Αϊτής και τους πολιτες της. Πρόκειται για μια καθαρά ιστορικής σημασίας ενέργεια,  γιατι  εμείς οι Έλληνες, οφείλουμε να μην την ξεχάσουμε, πρέπει να την τιμούμε. Αξίζει να αναφέρουμε δυο λόγια : 

«Ξεκίνησαν από τη θάλασσα της Καραϊβικής για να έρθουν στην επαναστατημένη μας πατρίδα, παρακινημένοι από ένα κοινό πόθο, ένα κοινό αίτημα – την απαλλαγή από τον ζυγό της δουλείας. Μαύροι, σκλάβοι ως πρόσφατα, μα τώρα ελεύθεροι, γνώριζαν τι σημαίνει αγώνας για την ελευθερία. Και έσπευσαν να συνδράμουν την ελληνική εξέγερση. 

Η ηγεσία των ελληνικών επαναστατικών δυνάμεων και η Πελοποννησιακή Γερουσία αμέσως μετά την κήρυξη της Επανάστασης στην Α' Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου, υπογράφουν την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Ελλάδος, γεγονός που αποτελεί την πρώτη πράξη διεθνούς δικαίου της επαναστατημένης χώρας. Παράλληλα, επιφανείς Έλληνες που ζούσαν στο Παρίσι, όπως ο Αδαμάντιος Κοραής, κοινοποίησαν έκκλησή τους προς την παγκόσμια κοινότητα, ζητώντας βοήθεια και συμπαράσταση. 

Ο Μπουαγιέ, ο τότε πρόεδρος της χώρας, με απαντητική επιστολή στις 15 Ιανουαρίου 1822 αναγνωρίζει το δικαίωμα των Ελλήνων γι’ αυτοδιάθεση και μιλά με θερμά λόγια για την επανάσταση. Αποτελεί την πρώτη επίσημη αναγνώριση της ελληνικής επανάστασης και του ελληνικού κράτους: «Με μεγάλο ενθουσιασμό μάθαμε ότι η Ελλάδα αναγκάστηκε τελικά να αρπάξει τα όπλα, για να αποκτήσει την ελευθερία της και τη θέση που της ανήκει ανάμεσα στα κράτη. Πολίτες, μεταφέρετε στους συμπατριώτες σας τις θερμότερες ευχές για απελευθέρωση, που σας στέλνει ο λαός της Αϊτής», έγραφε μεταξύ άλλων ο Ζαν Πιερ Μπουαγέ.

Προφανώς ο Μπουαγιέ ήταν επηρεασμένος από την ιστορία και επανάσταση των Αϊτινών λίγα χρόνια πριν, οι οποίοι βρισκόντουσαν κάτω από Γαλλική κατοχή και προχώρησαν σε επανάσταση η οποία είχε τα ίδια χαρακτηριστικά με εκίνη των Ελλήνων το 1821. Κατάφεραν να ελευθερωθούν το 1804.

Συμβολικά η Αϊτή έστειλε στους Έλληνες 45 τόνους καφέ, προς πώληση, ώστε να αγοραστούν όπλα και πολεμοφόδια, αλλά το κυριότερο έστειλε και 100 Αϊτινούς εθελοντές ! Δεν έχει σημασία αν όντως έφυγαν οι εκατό μαύροι εθελοντές από την Αϊτή προς την Ελλάδα για να υπερασπιστούν «μία τόσον ωραία και τόσον νόμιμον υπόθεσιν», όπως χαρακτήριζε την ελληνική επανάσταση ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Αϊτής Ζαν Πιερ Μπουαγιέ τον Ιανουάριο του 1822, σε επιστολή του προς τον Κοραή. Έτσι κι αλλιώς, το περιστατικό έχει περιβληθεί την αχλή του θρύλου. Έχει γίνει μια θαυμαστή, παραδειγματική ιστορία για την ισχύ των ιδανικών που δεν γνωρίζει σύνορα, για την πανανθρώπινη αξίωση του «ζην ελευθέρως και αδεώς», η οποία συνδέει λαούς τόσο μακρινούς όσο οι Έλληνες και οι Αϊτινοί, στη βάση της αλληλεγγύης και της φιλότητας.

 Η επιστολή του Μπουαγιέ, έφερε μαζί της κάτι πολύ σημαντικό. Στις 15 Ιανουαρίου 1822 ένα ελεύθερο κράτος αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση και το δικαίωμα των Ελλήνων για ανεξαρτησία την ώρα που οι Μεγάλες Δυνάμεις φοβούνταν ακόμα και ψελλίσουν τις λέξεις».

Νίκος Τζανάκος