Το Σάββατο  21 Οκτωβρίου 2023 η Εκκλησία μας τίμησε τη μνήμη του Αγίου νεομάρτυρος Ιωάννη του Μονεμβασιώτη, που ανήκει στη χορεία των Λακώνων Αγίων.

Στις Γούβες, το απόγευμα της παραμονής, στον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννη, τελέσθηκε ο πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός μετ’ αρτοκλασίας χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη μας κ. Ευσταθίου και με τη συμμετοχή αρκετών κληρικών από την ευρύτερη περιοχή.

Ακολούθησε η λιτάνευση  αποτμήματος των ιερών λειψάνων του Αγίου και της ιερής εικόνας του στους δρόμους του χωριού, ενώ δεήσεις τελέσθηκαν τόσο στην πλατεία Γουβών, όσο και έμπροσθεν της πατρικής οικίας του Αγίου, υπέρ αναπαύσεως των γονέων του.

Κατακλείοντας την πανηγυρική εσπερινή λατρευτική σύναξη, ο σεπτός Ποιμενάρχης μας αναφέρθηκε στη βιοτή του Αγίου υπογραμμίζοντας το θάρρος και την ανδρεία του νεαρού μάρτυρος. Παράλληλα επισήμανε ότι, στις ημέρες παρακμής που βιώνει η κοινωνία μας, η Εκκλησία προβάλλει το ανυποχώρητο φρόνημα του Αγίου Ιωάννη του Μονεμβασιώτη ως την μοναδική οδό που οδηγεί στην Επουράνια Βασιλεία.

Την κυριώνυμη ημέρα τελέσθηκαν στις Γούβες ο πανηγυρικός Όρθρος, η αρτοκλασία και η Θεία Λειτουργία.  Σημειώνεται ότι με λαμπρότητα εόρτασε τη μνήμη του Αγίου και το Γεράκι, ενώ Θεία Λειτουργία τελέσθηκε και στην ιστορική Ι.Μ. Παναγίας Βρεσθενίτισσας.

Νεομάρτυρας Ιωάννης ο Μονεμβασιώτης

Το 1770, την περίοδο των Ορλοφικών, έγινε στην περιοχή επιδρομή Αλβανών που έφερε την καταστροφή. Ο πατέρας του φονεύτηκε, ενώ η μητέρα του και ο ίδιος αιχμαλωτίστηκαν και οδηγήθηκαν στο σκλαβοπάζαρο της Λάρισας. Και οι δυο πουλήθηκαν σε έναν Οθωμανό από τη Θεσσαλονίκη. Ο αφέντης του Ιωάννη, επειδή ήταν άτεκνος, επεδίωκε να υιοθετήσει το μικρό ορφανό Χριστιανόπουλο. Γι΄ αυτό το λόγο καθημερινά προσπαθούσε να τον κάνει να αλλαξοπιστήσει. Όμως εκείνος, παρά τα παρακάλια και τις απειλές, έμενε σταθερός στην πίστη του. Εκνευρισμένος ο Τούρκος από τη στάση του Ιωάννη, τον οδήγησε μια μέρα με το γυμνό του ξίφος στην αυλή ενός τζαμιού της Λάρισας. Εκεί με τη βοήθεια και άλλων Οθωμανών προσπάθησαν με κλωτσιές και χτυπήματα να τον κάνουν να υποχωρήσει. Εκείνος όμως απαντούσε ανδρεία: “Δε γίνομαι Τούρκος. Εγώ Χριστιανός είμαι και Χριστιανός θέλω ν΄ αποθάνω.” Η γυναίκα του Οθωμανού προσπάθησε με μάγια, βοηθούμενη από άλλες γριές Τουρκάλες, να διαστρέψει την πίστη του. Μάταια όμως. Η Θεία Χάρη προστάτευε το νεαρό Ιωάννη.

Αργότερα, κατά τη διάρκεια του Δεκαπενταύγουστου, επειδή ο Ιωάννης δεν ήθελε να αρτυθεί, χαλώντας τη νηστεία, ο αφέντης του τον κλείδωσε στο σταύλο των αλόγων. Εκεί, άλλοτε τον χτυπούσε κι άλλοτε τον κρεμούσε ανάποδα, καπνίζοντάς τον με άχυρα που έκαιγε. Αυτός όμως, επικαλούμενος το όνομα της Θεοτόκου, για τη χάρη της οποίας νήστευε, και παρά τις προσπάθειες της ίδιας του της μητέρας που τον λυπόταν, κατόρθωσε να μείνει στέρεος στην πίστη του. Μάλιστα στη μητέρα του απάντησε πως, σαν γιος ιερέα που ο ίδιος ήταν, έπρεπε να φυλάττει καλύτερα απ΄ τους απλούς λαϊκούς ακόμα και τους μικρότερους από τους θείους νόμους.

Μια μέρα ο Τούρκος αφέντης του, θυμωμένος καθώς ήταν από την ανυποχώρητη στάση του Ιωάννη, του κάρφωσε το μαχαίρι του στο μέρος της καρδιάς. Δυο μέρες αργότερα ο Μάρτυρας έχασε τη μάχη της επίγειας ζωής. Ο αμετανόητος Τούρκος διέταξε να πετάξουν το άψυχο σώμα του Ιωάννη στους κήπους για να το φάνε τα σκυλιά! Όταν όμως ο μητροπολίτης Λαρίσης Μελέτιος (ο Γ΄) ζήτησε το σώμα του μάρτυρα για να το θάψει, βρήκε το κορμί του τελείως άφθαρτο ενώ το πρόσωπο του έλαμπε. Η μητέρα του Αγίου, που την είχε διώξει ο Οθωμανός, παρέμεινε στη Λάρισα και, τρία χρόνια μετά, έκανε την ανακομιδή των λειψάνων του Μάρτυρα γιου της, επιστρέφοντας μ΄ αυτά στις Γούβες.

Όταν πέθανε και η μητέρα, στον τάφο της τοποθετήθηκαν και τα οστά του γιου της, κατόπιν δικής της επιθυμίας. Αργότερα, έπειτα από 13 έτη, όταν ανοίχτηκε ο οικογενειακός τους τάφος, για μια άλλη κηδεία συγγενικού τους προσώπου, οι παριστάμενοι απόρησαν εξαιτίας της αρρήτου ευωδίας που έβγαινε από τον τάφο. Τότε αντιλήφθηκαν την αγιότητα του Νεομάρτυρα. Ένας συγγενής της οικογένειας, ο ιερέας Ιωάννης Καυσοκαλύβας, οικειοποιήθηκε τα λείψανα ως μοναδικός κληρονόμος. Μάλιστα πολλοί άρρωστοι, που κατέφευγαν στην οικία του ιερέα, χάριν προσκύνησης των αγίων λειψάνων, έβρισκαν την υγεία τους.

Η Κάρα του Αγίου και τμήματα χειρών και ποδών βρίσκονται σήμερα στην Ιερά Μονή Ζερμπίτσης της Ιεράς Μητροπόλεώς μας. Απότμημα των Ιερών Λειψάνων βρίσκεται στον Ιερό Ναό των Αγίων 40 Μαρτύρων Λαρίσης, ενώ μέρος του χειρός βρίσκεται στην Ιερά Μονή Βουλκάνου Μεσσηνίας.

Ἀπολυτίκιον- Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θεῖον γόνον σέ, Μονεμβασία, ἀνεβλάστησε, καρποφοροῦντα, Ἰωάννη τᾶς τῆς πίστεως χάριτος, τῶν γὰρ πατρῴων θεσμῶν ἀντεχόμενος, τοὺς ἐκ τῆς Ἀγαρ ἀθλήσας κατήσχυνας. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.