Από τα επεξεργασμένα τρόφιμα και την ατμοσφαιρική ρύπανση έως τα αντιβιοτικά, οι λόγοι που αυξάνονται οι αλλεργίες μπορεί να είναι πολλοί.

Οι τροφικές αλλεργίες αυξάνονται σε όλο τον κόσμο. Πρόσφατη μελέτη στο περιοδικό Lancet Public Health, με επικεφαλής τον Paul Turner του Imperial College του Λονδίνου, διαπίστωσε ότι οι τροφικές αλλεργίες στην Αγγλία διπλασιάστηκαν μεταξύ 2008 και 2018. Οι περισσότερες από αυτές επηρεάζουν τα παιδιά.

Από το 2014, ωστόσο, και μετά η αύξηση στις τροφικές αλλεργίες φαίνεται να είναι λιγότερο αξιοσημείωτη, γεγονός που πιθανώς να οφείλεται στις συμβουλές που δίδονται από το βρετανικό ΕΣΥ (NHS) και το ιατρικό προσωπικό τα πιθανά αλλεργιογόνα να εισάγονται στη διατροφή των παιδιών πριν από την ηλικία των 12 μηνών.

Η έγκαιρη εισαγωγή φαίνεται να μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης αλλεργιών σε τρόφιμα όπως το αράπικο φιστίκι και το αυγό. Αλλά δεν μπορούμε να δούμε τι έχει συμβεί πιο πρόσφατα: η ανάλυση του Lancet Public Health δεν μπορούσε να προχωρήσει πέρα από το 2020, επειδή η πανδημία της Covid περιόρισε τις επισκέψεις σε γιατρούς και, κατά συνέπεια, τα διαθέσιμα δεδομένα.

Τροφικές αλλεργίες: Οι πιθανοί λόγοι πίσω από την αύξησή τους

Πώς εξηγείται, όμως, αυτή η αύξηση στις τροφικές αλλεργίες;

Οι ειδικοί έχουν διατυπώσει διάφορες υποθέσεις, οι οποίες πρέπει να ελεγχθούν. Η τροφική αλλεργία προκαλείται από την υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε ορισμένα τρόφιμα με συμπτώματα όπως η φαγούρα στο δέρμα και η κνίδωση, το πρησμένο πρόσωπο και τα πρησμένα μάτια ή χείλη, δυσκολία στην αναπνοή, ακόμη και καρδιακή ανακοπή.

Μια πιθανή εξήγηση είναι η διάδοση της «δυτικής» διατροφής, η οποία είναι πλούσια σε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα. Μελέτη του 2022 σε σχεδόν 3.000 παιδιά και 4.256 ενήλικες στις ΗΠΑ έδειξε ότι η κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων συνδέεται με συμπτώματα αλλεργίας σε παιδιά και εφήβους.

Είναι πολύ πιθανό, όπως επισημαίνει σε άρθρο της στην Guardian η καθηγήτρια Devi Sridhar του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, να μην έχουμε ακόμη πλήρη εικόνα για τις βλαβερές συνέπειες των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων στην υγεία μας. Η σχέση μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και του ανοσοποιητικού συστήματος είναι στενή. Παρόμοιες, δε, ανησυχίες έχουν διατυπωθεί και σχετικά με την πιθανή σύνδεσή τους με καρκίνους του πεπτικού συστήματος σε νέους ανθρώπους.

Μια άλλη θεωρία είναι ότι όσοι αναπτύσσουν αλλεργίες έχουν έλλειψη βιταμίνης D, της βιταμίνης που παράγει το σώμα μας όταν εκτίθεται στο φως του ήλιου. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά περνούν όλο και περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους με οθόνες, αντί να παίζουν έξω.

Άλλες εξηγήσεις είναι ότι μπορεί να οφείλεται στην ευρεία χρήση αντιβιοτικών στα μικρά παιδιά (για ωτίτιδες ή άλλες παθήσεις), τα οποία επηρεάζουν το πεπτικό σύστημα, στην αυξανόμενη ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως και στην πρώιμη έκθεση σε δερματικές μολύνσεις.

Η αλήθεια είναι, όπως επισημαίνει η καθηγήτρια Devi Sridhar, ότι μόλις τώρα αρχίζουμε να κατανοούμε την αύξηση των τροφικών αλλεργιών. Και είναι ένα θέμα που χρειάζεται περισσότερη έρευνα, επειδή μπορεί κυριολεκτικά να είναι υπόθεση ζωής και θανάτου.